Multivitamines: wat doen ze voor ons? Hoe kiest u ze?

Wat is een multivitamine?

In de letterlijke zin van het woord is een multivitamine een voedingssupplement dat verschillende vitamines bevat. In dagelijkse praktijk zien we dat een multivitamine vaak een combinatie is van vitamines, mineralen en fytonutriënten die een gunstig effect hebben op de gezondheid.

Over het algemeen geldt dat een multivitamine van de helft tot het dubbele van de aanbevolen hoeveelheden bevat van een bepaalde voedingsstof (ADH). Een multivitamine is verkrijgbaar in verschillende vormen (tabletten, capsules, pastilles, poeders...), en wordt een of meerdere keren per dag ingenomen, afhankelijk van de samenstelling.

Wat zijn de gunstige effecten van een multivitamine?

Zoals u wellicht weet zijn vitamines en mineralen onmisbaar voor alle belangrijke fysiologische functies. Om een paar voorbeelden te noemen:

• vitamine B1 draagt bij aan een goede stofwisseling, een goede werking van het zenuwstelsel en een stabiel mentaal evenwicht (1);
• vitamine D (waarvan we vaak tekorten zien) draagt bij aan een gezonde werking van het immuunsysteem en aan het behoud van gezonde botten (2);
• zink, dat name in schaal- en schelpdieren en in slachtafval voorkomt, draagt bij aan het behoud van gezonde nagels en de reguliere aanmaak van DNA en eiwitten (3).

Een multivitaminesupplement is dus eigenlijk een welkome aanvulling van voedingsstoffen die het lichaam ondersteunen bij het dagelijks functioneren. Een multivitamine is echter nooit een vervanging voor een evenwichtig voedingspatroon en een gezonde levensstijl: we kunnen ons echt niet elke dag tegoed doen aan een dieet van fastfood omdat we trouw een kuur van multivitamines nemen!

Trouwens, er zijn wel specifieke groepen die bij uitstek baat hebben bij een mineralen- en vitamine-inname omdat ze meer kans hebben op het ontwikkelen van tekorten, zoals: veganisten, die geen dierlijke producten eten, ouderen met een verminderde eetlust, gestreste mensen, fanatieke sporters... (4-7)

Pleit de wetenschap voor het gebruik multivitamines? Een omvangrijke studie van de Harvard University in 2012 die de naam Physicians Health Study II droeg, onderzocht steekproefsgewijs gedurende enkele jaren de effecten van de inname van multivitaminesupplementen bij 14.641 personen. Er werden duidelijke resultaten op celniveau vastgesteld (8).

Hoe kiest u een multivitamine?

Voldoende hoge doses aan vitamines en mineralen

A, B, C, D, E, K, Mo, Zn... het valt niet mee om dit geheimzinnige alfabet op de verpakking van multivitamines te ontcijferen. Allereerst is het van belang om te weten dat een goed supplement de doseringen bevat die dicht bij de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden liggen...zonder daarbij de toegestane veilige drempelwaarde te overschrijden. Om even een voorbeeld te geven: een hoeveelheid jodium van 150 µgg/dag is voldoende. De hoeveelheid mag volgens de EFSA (European Food Safety Authority) echter nooit hoger liggen dan 600 µµg/dag.

Goed om te weten: voor sommige in water oplosbare vitamines zoals vitamine C geldt dat de hoeveelheden wat flexibeler gehanteerd kunnen worden. De kans op overdosering is hierbij klein, want een teveel aan deze vitamines wordt afgevoerd via de urine.

Hoe zit het met de mineralen? Volgens een studie die tussen 2001 en 2002 werd uitgevoerd neemt 48% van de Amerikaanse bevolking minder dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid magnesium in. Dit mineraal speelt een cruciale rol bij een goede werking van de spieren, maar ook bij het adequaat functioneren van het zenuwstelsel (9). Het zou dus eigenlijk in elke multivitamine opgenomen moeten worden (waarbij de drempelwaarde van 250 mg/dag aan ontbindbaar magnesium of magnesiumdioxide niet overschreden mag worden).

Kijken we naar de spoorelementen, dan zien we dat vooral zink, selenium, jodium en molybdeen een rol spelen bij tal van enzymatische en hormonale processen. Het kan dan ook interessant zijn om de dagelijkse hoeveelheid van deze spoorelementen aan te vullen middels een multivitamine.

Enkele stoffen die niet in multivitamines mogen voorkomen

In tegenstelling tot bovengenoemde stoffen, zijn er ook stoffen die u liever niet in uw multivitamine wilt aantreffen. Dat is met name het geval bij ijzer en koper. Krijgt u te veel binnen van deze elementen, dan kan dit een schadelijk oxidatief effect teweegbrengen in de cellen van mensen die reeds over adequate hoeveelheden van deze stoffen beschikken (10-11).

Let ook goed op controversiële hulpstoffen! Zo zitten er in magnesiumstearaat en in siliciumdioxide nanodeeltjes die mogelijk risico's voor de gezondheid met zich mee brengen.

Nog een ander belangrijk criterium: de biologische beschikbaarheid van de ingrediënten

U dient niet alleen de lijst met ingrediënten goed door te nemen: het is namelijk minstens zo belangrijk dat alle stoffen biologisch beschikbaar zijn! Om echt te kunnen spreken van een zinvolle supplementinname, dient een multivitamine mineralen en vitamines te bevatten in de vorm die door ons lichaam het beste wordt opgenomen. Zo blijkt uit recent onderzoek dat pyridoxal-5-fosfaat de meest actieve vorm is van vitamine B6 (12).

Voor een optimale absorptie is het eveneens van groot belang de voorkeur te geven aan natuurlijke bronnen die goed zijn afgestemd op het menselijk lichaam - zoals d-alfatocopheryl voor vitamine E en selenomethionine voor selenium.

Kies voor fytonutriënten met een goede reputatie

Vitamines, mineralen....is dat genoeg? Kijken we naar de meest recente wetenschappelijke gegevens, dan zien we dat er formules zijn ontwikkeld die eveneens gebruik maken van de kracht van fytonutriënten en andere werkstoffen voor een optimale en complete synergie.

We denken hierbij aan stoffen zoals carotenoïden (zoals luteïne en lycopeen), quercetine, apigenine en het fameuze pyrroloquinoline quinone (PQQ) - een stof die op dit moment in tal van veelbelovende studies voorkomt vanwege de invloed op de mitochondriën (13). Een ding is zeker: er breken nieuwe tijden aan voor de multivitamines!

Nog een laatste tip: kies voor een voedingssupplement dat de dosering bevat die bij u past.

Bent u van plan een multivitamine in te nemen? Het supplement Daily 3 bevat niet minder dan 42 ingrediënten die speciaal geselecteerd zijn vanwege hun hoge biologische beschikbaarheid, waaronder 12 vitamines, 8 mineralen en een aantal hoogwaardige fytonutriënten (luteïne, anthocyanen, luteoline, apigenine...). Hiervan dient men 2 tot 3 plantaardige capsules per dag in te nemen.

Bent u vaak gehaast of verstrooid? Kies dan voor een supplement dat u slechts eenmaal daags in hoeft te nemen (zoals Daily 1, dat 30 werkstoffen combineert in dagelijkse tablet).