Metaal gaat roesten, groente en fruit gaat rotten, vetten worden ranzig..... Het oxidatieproces tast niet alleen ons lichaam aan. Het zorgt voor onomkeerbare schade in cellen en is gerelateerd aan een honderdtal aandoeningen. De koplopers hierbij zijn kanker en hart- en vaatziekten. In ons lichaam heeft het oxidatieproces een weinig besproken oorzaak: de
vitale omzetting van zuurstof in water. Dit proces is niet geheel perfect: 2 tot 3% van de zuurstof wordt namelijk omgezet in
reactieve zuurstofsoorten (ROS). Dit zijn instabiele en bijzonder agressieve deeltjes. Ze zijn toxisch en onttrekken elektronen aan alle celmateriaal dat ze onderweg tegenkomen, waarmee ze chaos creëren in het hele lichaam: ze zorgen voor denaturatie van eiwitten, maken enzymen inactief, zorgen voor beschadigingen van het DNA en veroorzaken mutaties die op de langere termijn kanker kunnen veroorzaken...
Gelukkig is ons lichaam voorbereid op deze aanval. Althans, in theorie. Het lichaam gebruikt 2 elkaar aanvullende verdedigingsmechanismen op basis van antioxidanten: het eerste, interne systeem bestaat een antioxidatief afweersysteem op basis van enzymen (zoals glutathion peroxidase), kleine moleculen (carotenoïden, vitamine C en E, urinezuur, bilirubine, ubiquinon...), of proteïnes (ferritine, transferrine); het tweede, externe systeem berust op de antioxidanten die via de voeding worden aangeleverd en die door andere organismen (met name door planten) worden aangemaakt; In beide gevallen beoogt het lichaam een
evenwicht te vinden tussen de hoeveelheid reactieve zuurstofsoorten die wordt aangemaakt en de hoeveelheid antioxidanten die het lichaam nodig heeft om deze reactieve zuurstofsoorten te neutraliseren.
Wanneer raakt dit evenwicht verstoord?
1) Wanneer de reactieve zuurstofsoorten in een dusdanig hoog tempo worden aangemaakt dat beide systemen overbelast raken.
2) Wanneer de externe aanvoer van antioxidanten te laag is en het lichaam dit niet kan compenseren met het hierboven genoemde interne systeem.
In beide gevallen is het belangrijk
snel in te grijpen. Deze onbalans in het lichaam leidt tot een situatie die we oxidatiestress noemen. Deze situatie houdt zichzelf in stand
1. Wanneer de oxidatiereacties beginnen, ontstaat er een kettingreactie die doorgaat totdat alle materie geoxideerd is.
Alleen de tussenkomst middels antioxidanten kan dan nog invloed uitoefenen. Nu is het zo dat alle antioxidanten dit verschijnsel kunnen bestrijden. Toch zijn sommige antioxidanten doeltreffender dan andere. Dit hangt af van de situatie.
De antioxidant voor iedereen die de hele dag op een scherm kijkt
Niet alleen de omzetting van zuurstof in water veroorzaakt
reactieve zuurstofsoorten.Roken, de wind, de zon, maar ook licht vormen een constante bedreiging voor ons lichaam. Met name het oog, dat onafgebroken in contact staat met de omgeving, heeft hieronder te lijden. Mensen die de hele dag op een beeldscherm werken en vaak op het scherm van hun smartphone, tablet of tv kijken, worden regelmatige blootgesteld aan blauw licht. Dit spectrum van het licht staat bekend om zijn toxiciteit ten aanzien van het netvlies en het hoornvlies
2 (een van de zeldzame weefsels in ons lichaam die geen bloedvaten bevatten). Na verloop van tijd vallen de
reactieve zuurstofsoortendie ontstaan onder invloed van straling de cellen van het oog aan en bevorderen ze het ontstaan van drie ziektebeelden: LMD, staar en verziendheid
3.
Om de oxidatie van de cellen in het oog tegen te gaan en een deel van de straling op te vangen die het netvlies beschadigt, zijn
carotenoïden bij uitstek geschikt, en dan met name
luteïne, dat samen met zeaxanthine en meso-zeaxanthine het gele pigment van de macula vormt. Hoe meer er van dit pigment aanwezig is, hoe kleiner de kans om LMD of staar te ontwikkelen
4,5,6
Voeding die rijk is aan Luteïne: groene kool (24 mg), spinazie (20 mg), pompoen (3 à 4 mg), broccoli (2 mg), erwten (2 mg).
Het ideale supplement van luteïne:
Lutein 20 mg
De antioxidant voor iedereen die veel in de zon komt
Zonnestralen, en dan met name ultraviolette stralen, zorgen bij mensen die veel in de zon komen in hoge mate voor oxidatiestress. Planten zijn bijna volledig afhankelijk van deze energiebron. Zij hebben echter een perfecte oplossing gevonden die hen beschermt tegen de schadelijke effecten: ze maken en gebruiken carotenoïden als antioxidanten. Deze truc werkt ook bij onze huid
7. De consumptie van voeding die rijk is aan carotenoïden (en dan met name aan
lycopeen) vertaalt zich direct in een toename van het lycopeengehalte in onze huid. Hierdoor worden uv-stralen beter opgenomen en wordt de afbraak van cellen bestreden
8. Deze bestrijding van schade aan de cellen is zeer heilzaam, want op de langere termijn veroorzaakt de aftakeling van huidcellen vroegtijdige veroudering van de huid. Bovendien bevorderen deze beschadigingen het ontstaan van kankertumoren. 50 tot 70% van de huidkanker is direct gerelateerd aan overmatige blootstelling aan UV-stralen
Hoewel lycopeen (aanwezig in de zomergewassen tomaat en meloen) in staat is huiduitslag te voorkomen die ontstaat door overmatige blootstelling aan de zon, kan het nooit een vervanging zijn voor zonnebrandproducten. Lycopeen is vooral van belang voor het versterken van de huidbarrière middels antioxidanten. Met name voor mensen die veel buiten zijn, is dit essentieel
9. Men dient er dan ook op te letten dat men voldoende lycopeen binnenkrijgt, en een supplement kan daarbij helpen.
Voeding die rijk is aan lycopeen: guave (5 mg), watermeloen (4,5 mg), tomaat (3 mg), papaja (1,8 mg), grapefruit (1,7 mg).
Het ideale supplement met lycopeen:
Lyc-O-Mato® (14 mg)
De antioxidant voor iedereen die veel sport
Wie regelmatig en intensief aan sport doet, zorgt daarmee ook voor veel oxidatiestress. Het lichaam is in staat om de aanmaak van antioxidanten hierop aan te passen. Op de langere termijn echter is het nodig de externe aanvoer van antioxidanten op te voeren om te voorkomen dat het systeem overbelast raakt. Een van de antioxidanten waaraan het lichaam dan het meest behoefte heeft, is vitamine C. Normaliter ligt de aanbevolen waarde van volwassenen op 110 mg/dag, maar sporters raadt men aan de vitamine C-inname drastisch te verhogen
10,11. Deze antioxidant bevordert namelijk het herstel en de opslag van glycogeen. Het draagt bij aan de aanmaak van spierweefsel en verbetert de opname van ijzer. Bij intensieve fysieke activiteit is ook meer ijzer nodig.
Onderzoek heeft aangetoond dat een adequate supplementinname bij sporters de verdediging via antioxidanten verbetert en het immuunsysteem versterkt
12. Het zou eveneens een positieve invloed hebben op de prestaties
13 Daarbij moeten we niet overdrijven: een teveel aan vitamine C heeft namelijk het omgekeerde effect (pro-oxidatie-effect).
Voeding die rijk is aan vitamine C: rode paprika (100 tot 160 mg), papaja (90 mg), kiwi (70 mg), sinaasappel (70 mg), mango (55 mg).
Het ideale supplement van vitamine C:
Liposomal Vitamin C (335 mg)
De oplossing voor iedereen die niet zo gezond eet
Er zijn tientallen studies die aantonen dat mensen met een laag antioxidantengehalte in hun bloed meer kans hebben op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten dan mensen met een evenwichtig antioxidantengehalte in hun bloed
14. Voedingsdeskundigen overal ter wereld geven dan ook het advies om meer groente en fruit te eten. We zien echter dat dit advies nog niet tot het gewenste effect heeft geleid. Uit onderzoek blijkt namelijk dat slechts 4% van de westerse bevolking dagelijks aan de door de overheid aanbevolen hoeveelheid van 5 porties groente en fruit komt
15.
Voor mensen die geen evenwichtig voedingspatroon hebben, is het een goed idee zich te richten op een combinatie van antioxidanten in de dosering zoals die in de voeding hoort voor te komen, in plaats van op een specifieke antioxidant in een hoge dosering. Wetenschappers van de School of Public Health van de University of California hebben vastgesteld dat er nog meer bevolkingsgroepen zijn die dit advies ter harte zouden moeten nemen
16:
• mensen boven de 60 jaar
• vrouwen die op latere leeftijd een kind krijgen
• zwangere en zogende vrouwen
• veganisten
• mensen die veel alcohol en/of tabak gebruiken
• mensen die een afslankkuur volgen.
De ideale multivitamine met de perfecte synergie:
Daily 3