Vitamine E, tocotriënolen, tocoferolen: we vertellen er alles over!

Waar is vitamine E goed voor?

Net als alle andere vitamines, is vitamine E van essentieel belang voor ons lichaam. Deze vitamine die wordt opgeslagen in ons vetweefsel, is een krachtige antioxidant. Vitamine E gaat namelijk de strijd aan met vrije radicalen. Het beschermt de lichaamscellen tegen de schadelijke effecten van oxidatiestress en aftakeling, waardoor het veroudering tegengaat. Overigens is vitamine E betrokken bij verschillende stofwisselingsprocessen (bijvoorbeeld op neuromusculair gebied) en draagt het bij aan de regulering van de celgroei.

Wat doet vitamine E voor onze gezondheid?

Er is veel onderzoek gedaan naar de werking van vitamine E. Zo weten we vandaag de dag dat de vitamine ons beschermt tegen hart- en vaatziekten doordat het de vorming van bloedstolsels tegengaat en doordat het LDL (het 'slechte cholesterol) verlaagt. Op die wijze zou het de kans op een infarct en een CVA verkleinen. Er zijn ook onderzoeken die de eigenschappen hebben onderzocht van vitamine E in het kader van de preventie van bepaalde kankervormen (met name prostaatkanker bij rokers) en bepaalde infectieziekten (via het immuunsysteem). En ten slotte meldt een onderzoek dat gepubliceerd werd in het verslag van de American Psychiatric Association ook nog eens, dat vitamine E een (zij het een licht-) preventief effect zou hebben in het eerste stadium van de ziekte van Alzheimer.

Waarin vinden we vitamine E?

Veel voedingsmiddelen zijn rijk aan vitamine E (zonnebloemolie, koolzaadolie, olijfolie...). Vitamine E komt ook in redelijke hoeveelheden voor in noten (walnoten, hazelnoten, amandelen...) en in groenten met een donkergroen blad. Wie zijn vitamine E-voorraad op peil wil houden (12 mg/dag voor volwassenen), doet er goed aan zoveel mogelijk te variëren met voedingstoffen die rijk zijn aan vitamine E. Zo levert een eetlepel zonnebloemolie (ong. 15 ml) zo'n 6 mg vitamine E. Dezelfde hoeveelheid tarwekiemolie levert zelfs 21 mg.

Wat zijn de gevolgen van een tekort?

Een vitamine E-tekort komt bij de mens niet vaak voor. Tekorten komen over het algemeen voor bij mensen die een aandoening hebben waardoor ze niet voldoende vitamine E op kunnen nemen in de darmen. Wat ook weer niet wil zeggen dat niet-zieke mensen altijd kunnen beschikken over voldoende vitamine E. Een onderzoek dat werd uitgevoerd in de Verenigde Staten en in Canada, en dat gepubliceerd is in Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, toonde aan dat de vitamine E-behoefte van Amerikanen vaak niet geheel werd aangevuld door hun voeding. Een tekort uit zich vaak in spierproblemen en neurologische problemen.

Tocotriënol en tocoferol: wat is het verschil?

Er zijn verschillende vormen van vitamine E. Ze worden als volgt ingedeeld: 4 tocoferol-vormen (alfa-tocoferol, bèta-tocoferol, gamma-tocoferol en delta-tocoferol) en 4 tocotriënol-vormen (alfa-tocotriënol, bèta-tocotriënol, gamma-tocotriënol en delta-tocotriënol). Tocotriënolen onderscheiden zich door hun drie dubbele verbindingen. Ze hebben meer onverzadigde verbindingen en dringen daardoor makkelijker binnen in de cellen. Deze dubbele verbindingen zorgen er ook voor dat ze krachtiger werken als antioxidant.

Tocotriënol en tocoferol: wat kiest u?

Alfa-tocoferol is de vitamine-E-vorm die in ons lichaam het meeste voorkomt. Maar voor een optimale werking van vitamine E is het belangrijk om alle verschillende elementen samen te brengen. We kennen tocotriënolen nog niet zo lang als tocoferolen, maar ze lijken (zo blijkt uit recent onderzoek) bijzonder interessante effecten te hebben op onze gezondheid. Zo zouden ze de kans op een hartaanval verminderen bij atherosclerose in de slagaderen, aldus een Amerikaanse studie uit 1995. Bovendien zouden tocotriënolen in staat zijn het cholesterol dat door de lever wordt aangemaakt te reguleren en te verminderen. Dit blijkt althans uit een onderzoek dat in de jaren 90 verscheen. Het is een eigenschap die men niet toeschrijft aan tocoferolen. Maar wat is het punt? Tocotriënolen zijn veel zeldzamer dan tocoferolen, en ze zijn dan ook moeilijker te vinden in supplementvorm.

Wat is het verschil tussen synthetische en natuurlijke vormen?

We kennen twee vormen van vitamine E: de natuurlijke vorm (die voorkomt in onze voeding en in voedingssupplementen), en een synthetische vorm van vitamine E (die uitsluitend voorkomt in de vorm van supplementen). Het probleem is, dat het lichaam de natuurlijke vitamine E-vorm beter opneemt, omdat de biologische beschikbaarheid hiervan maar liefst twee keer zo hoog is als die van synthetische vitamine E. Om hetzelfde effect te bereiken, moet men van de synthetische vorm dan ook 1,5 tot 2 keer zoveel innemen. Let er ook op dat de meeste vormen van vitamine-E voornamelijk bestaan uit tocoferolen, en dan met name uit alfa-tocoferolen. Dat kunnen synthetische of natuurlijke tocoferolen zijn. Wilt u een supplement van vitamine E innemen? Lees dan eerst het label op het potje, zodat u weet wat de samenstelling van het product is. Geef de voorkeur aan een product dat uit een combinatie van de 8 vitamine-E-vormen bestaat, of in elk geval uit de 4 tocoferol-vormen. Ten slotte nog een ander belangrijk punt: vitamine E werkt samen met andere antioxidanten. Het is dan ook een goed idee om de inname te combineren met vitamine C.