Wat gebruikt u voor het geheugen?

Geheugen, synaptische plasticiteit en de afname met het ouder worden

Met het geheugen bedoelen we het cognitieve vermogen van de mens om informatie op te slaan en deze informatie later weer op te halen.

Werkgeheugen, semantisch geheugen, procedureel geheugen, perceptief geheugen... Er bestaan verschillende geheugenvormen die elkaar aanvullen.

Het is trouwens goed om te weten dat ons brein niet over een uniek geheugencentrum beschikt. Het proces van memoriseren impliceert namelijk verschillende hersengebieden (hippocampus, prefrontale cortex, etc.). Het geheugen werkt door de creatie en de versterking van synaptische connecties tussen neuronen. Dit gebeurt middels elektrische en biochemische signalen. De synaptische plasticiteit is een mechanisme waarbij de connecties tussen de neuronen versterkt dan wel afgezwakt worden als reactie op de activiteit.

Naarmate we ouder worden neemt de synaptische plasticiteit af als gevolg van een verminderde aanmaak van neurotransmitters en de afname van de synaptische receptoren. Daarnaast kan het een gevolg zijn van het oxidatieproces, van beschadigingen van het DNA en van andere vormen van celveroudering.

Hoe kunt u het geheugen een flinke boost geven?

Om het geheugen te verbeteren, is een gezonde levensstijl extreem belangrijk: goed slapen, voldoende bewegen, stress vermijden, het gebruik van opwekkende middelen, alcohol en drugs beperken, etc. Het is ook erg belangrijk om goed te letten op een gevarieerde voeding die een rijke variëteit aan voedingsstoffen bevat.

Regelmatig het geheugen trainen is een andere doeltreffende manier om de geheugenfunctie in stand te houden. Zo is het een heel goed idee om ons verstand op een ludieke manier te activeren. Denk aan een spel met woorden (kruiswoordpuzzel), of een spel met cijfers, een gezelschapsspel, een computerspel, meditatie... De mogelijkheden zijn onuitputtelijk!

Welke voedingsstoffen en supplementen kunnen uw geheugen een handje helpen?

DHA: een onmisbare bondgenoot voor een gezond brein en een gezond geheugen

Er wordt vaak geadviseerd om te kiezen voor omega-3 als het gaat om de ondersteuning van het geheugen. En daar is alle reden voor! Van de omega-3-vetzuren is met name DHA bekend vanwege de bijdrage aan het behoud van een normale hersenfunctie, en dus ook van de vermogens van het geheugen.

We vinden DHA van nature terug in vette vissoorten (wilde zalm, makreel, haring,...) en in schaal- en schelpdieren (oesters, garnalen, etc.) maar we vinden ook hoge gehaltes van de stof in voedingssupplementen (zoals Super DHA).

Fosfatidylserine, vaak miskend als het om het geheugen gaat

De stof fosfatidylserine is een fosfolipide die voorkomt in de celmembranen, met name in de cellen van de hersenen. Het is veelvuldig bestudeerd als het gaat om de potentiële effecten voor het geheugen.

Om precies te zijn denken veel onderzoekers dat de stof mogelijk in staat is de beweeglijkheid en flexibiliteit van de celmembranen te ondersteunen, terwijl het tegelijkertijd de afgifte van neurotransmitters bevordert en oxidatieve stress bestrijdt in het brein.

Het vermogen van het lichaam om fosfatidylserine aan te maken neemt af naarmate we ouder worden, maar het is ook verkrijgbaar als voedingssupplement (zoals PS 100). Ook goed om te weten: de combinatie van DHA en fosfatidylserine lijkt een bijzonder sterke synergie te creëren, met name bij ouderen.

Ginkgo biloba: een natuurlijke krachtpatser voor het geheugen

De ginkgo biloba is een van de beroemdste medicinale planten als het gaat om de ondersteuning van de cognitieve functies, en dan met name van het geheugen. Deze 'boom van 40 munten' dankt zijn gunstige eigenschappen aan twee werkstoffen: de ginkgo flavon glycosiden en de terpeenlactonen (1-2).

De boom werkt in op:

• de verwijding van de bloedvaten, wat de microcirculatie verbetert en de zuurstofaanvoer en aanvoer van voedingsstoffen in de cellen van het brein optimaliseert;
• de neutralisering van vrije radicalen, wat de neuronen beschermt tegen schade die veroorzaakt wordt door oxidatieve stress.

U kunt het gedroogde blad van de ginkgo biloba gebruiken voor kruidenthee of kunt kiezen voor een voedingssupplement met een hoog gehalte aan werkstoffen (zoals Ginkgo biloba).

Bacopa monnieri: een uitstekend waterplantje voor de hersenen

Een onmisbare plant voor eenieder die geheugenproblemen heeft: de Bacopa monnieri (3). Deze waterplant dankt zijn weldadige effecten aan de werkstoffen die we bacosides noemen.

De Bacopa monnieri ondersteunt de cognitieve functie met name doordat het de concentratie en de activiteit reguleert van bepaalde neurotransmitters die belangrijk zijn voor de geheugenfunctie (serotonine, acetylcholine, etc).

Deze plant is verkrijgbaar in gedroogde vorm, namelijk als poeder, maar ook als tincturen of genormaliseerde extracten die verkocht worden als voedingssupplementen, de zogenaamde 'noötropics' (zoals Bacopa monnieri).

Goed om te weten: de krachtige combinatieformule Neurex combineert de extracten van Ginkgo biloba en Bacopa monnieri en bevat nog andere weldadige bestanddelen (zoals centella en huperzia, ook uitstekende bondgenoten voor een goede cognitieve functie en een normale geheugenwerking).

Ginseng: weet u welke effecten het heeft op het geheugen?

De ginseng is veruit de beroemdste medicinale plant van de Chinese geneeskunst en staat bekend om zijn ondersteuning van het immuunsysteem, de vitaliteit, het seksleven...Maar wist u dat de plant eveneens wordt aanbevolen voor het behoud van de prestaties en de reactiviteit van de hersenen (4)?

De effecten van ginseng op de hersenfunctie, waaronder dus de geheugenfunctie, kan verklaard worden door de adaptogene eigenschappen van de plant (ginseng vermindert de effecten van stress op het brein. Het heeft eveneens een beschermend vermogen dat ook ten goede komt aan het zenuwstelsel.

Heeft u al geprofiteerd van de vele weldadige effecten van een kuur met ginseng?

Een veelbelovende paddenstoel voor het geheugen

De pruikzwam, oftewel de 'Hericium erinaceus' (alias 'Lion’s Mane'), is een zwam die rijk is aan hericenonen en een hoog gehalte aan polysachariden β-glucaan.

Studies suggereren dat het extract van de Hericium erinaceus mogelijk het geheugen ondersteunt dankzij bioactieve stoffen die de groei van neuronen bevorderen en de aanmaak van de zenuwgroeifactor (NGF) bevordert (5). Een paddenstoel om in de gaten te houden dus!

U kunt deze bijzondere zwam al vinden in de vorm van een supplement (bijvoorbeeld Lion’s Mane).