Kurkuma als natuurlijke weldaad: zo gebruikt u het

Wat is kurkuma, of kurkumapoeder?

Kurkuma wordt gemaakt van de plant Curcuma longa, die afkomstig is uit India en Maleisië.Het is een robuust kruid dat valt onder de familie van de zingiberaceae. Het heeft lange groene bladeren en kan zich bloemrijk ontwikkelen. De plant dankt haar populariteit echter aan de wortelstok. Hiervan wordt namelijk het beroemde oranje poeder gemaakt, beter bekend als kurkuma (ook wel koenier, koenjit of geelwortel genoemd). Het wordt al eeuwenlang op tal van manieren gebruikt.

Wat zijn de belangrijkste toepassingen?

Kurkuma wordt ook wel Indiaas saffraan genoemd of 'haridra' in het Sanskriet. Kurkumapoeder is vooral bekend als kruid om mee te koken. Het heeft een peperachtige, warme en wat bittere smaak en is zeer geschikt voor de bereiding van sauzen en stoofschotels (groentecurry, cari, colombo....). Vanwege de felle oranjegele kleur is het ook een uitstekende kleurstof voor voeding.

Maar kurkuma wordt niet alleen in de keuken gebruikt. Het wordt eveneens toegepast als kleurstof door ververs om verschillende materialen een natuurlijke oranjegele kleur te geven. Ook in de traditionele geneeskunst is dit kruid zeer bekend. In de Ayurveda, de traditionele Indiase geneeskunst, wordt het bijvoorbeeld gebruikt bij de bereiding van krachtige natuurlijke remedies. Een voorbeeld hiervan is het ayurvedische preparaat Maharishi Amrit Kalash®, dat een traditioneel gebruik kent als middel voor de verlenging van de levensduur.

Dankzij de voortschrijdende wetenschap heeft men de therapeutische eigenschappen in verschillende onderzoeken kunnen aantonen. Deze medicinale plant wordt vandaag de dag beschouwd als een baken voor de fytotherapie. Het wordt gebruikt voor de bereiding van tal van natuurlijke voedingssupplementen.

Wat is de samenstelling?

Dat kurkuma al zo lang gebruikt wordt voor therapeutische doeleinden, is te danken aan de bijzondere bestanddelen die het bevat. Dankzij verschillende onderzoeken is men erin geslaagd de werkstoffen vast te stellen: curcuminoïden. De bekendste curcuminoïde is curcumine. Aan dit natuurlijke pigment dankt kurkuma haar oranjegele kleur en haar therapeutische eigenschappen. Onderzoekers schrijven verschillende beschermende effecten toe aan deze stof, zoals u kunt lezen in de volgende paragraaf.

Wat zijn de eigenschappen van kurkuma?

Kurkuma bevat een hoog curcuminegehalte. Dit verklaart de vele weldadige effecten van kurkuma. Hieronder ziet u een niet-volledige lijst van de gunstige effecten van kurkuma.

Krachtige werking als antioxidant Niet voor niets heeft het de bijnaam 'Kruid voor een lang leven'. Curcumine is een buitengewoon krachtige antioxidant. Het is in staat oxidatiestress in ons lichaam te bestrijden. Dit doet curcumine door de ophoping van vrije radicalen te bestrijden, een verschijnsel waarvan men weet dat het de veroudering bevordert van het lichaam. Om die reden is curcumine al vele malen onderwerp geweest van onderzoeken die betrekking hadden op de preventie van ouderdomsgerelateerde aandoeningen. Vandaag de dag wordt het dan ook vaak genoemd door wetenschappers en wordt het gebruikt in allerlei anti-agingsupplementen. Neem bijvoorbeeld het voedingssupplement AntiOxidant Synergy, dat een extract van Curcuma longa combineert met een tiental andere natuurlijke antioxidanten, zoals resveratrol uit druiven, EGCg uit groene thee en glutathion.

Ontstekingsremmende werking. Talloze wetenschappers hebben zich verdiept in de gunstige werking van kurkuma in het kader van de bestrijding van chronische of acute ontstekingen. Hun werk heeft aangetoond dat curcumine in ons lichaam werkt als natuurlijke ontstekingsremmer. De stof is namelijk in staat het ontstekingsproces tegen te gaan door de afscheiding te remmen van verschillende ontstekingsbevorderende stoffen. De ontstekingsremmende activiteit van kurkuma is uitvoerig gedocumenteerd en heeft geleid tot de uitwerking van specifieke producten, zoals het voedingssupplement InflaRelief Formula. Dit supplement bevat verschillende stoffen, waaronder een extract van Curcuma longa dat gestandaardiseerd is met 95% curcuminoïden.

Bevordert de vertering In Azië is kurkuma vermaard vanwege de gunstige effecten op het spijsverteringsstelsel. Het bevordert namelijk de afscheiding van gal, een vloeistof die aangemaakt wordt in de lever en die het verteringsproces ondersteunt.

Verlaagt het lipidengehalte en beschermt het hart Wist u dat gal een rol speelt bij de vertering van lipiden? Doordat kurkuma de afscheiding van gal stimuleert, is het in staat het lipidengehalte sterk te verlagen. Oftewel, in bepaalde gevallen kan het helpen een te hoog lipidengehalte te voorkomen, een van de belangrijkste factoren voor hart- en vaatziekten.

Leverbeschermende effecten. Doordat het bijdraagt aan de afvoer van gal, wordt kurkuma ook gezien als een stof die de lever helpt beschermen. Het draagt namelijk bij aan de activiteit en de schoonmaak van de lever.

Welke weldadige effecten heeft kurkuma?

Dankzij de vele gunstige eigenschappen heeft kurkuma een weldadig effect voor onze gezondheid. Hieronder volgt een niet-volledige lijst van de gunstige effecten en van het gebruik van kurkuma als therapeutische werkstof.

Spijsverteringsproblemen. Kurkuma wordt al jaren gebruikt voor het verlichten van spijsverteringsproblemen. Het wordt met name aangeraden bij dyspepsie. Deze medische term omvat een aantal verstoorde spijsverteringsfuncties, waaronder maagpijn, misselijkheid, opgeblazen gevoel, een zwaar gevoel of gebrek aan eetlust.

Ontstekingsziekten van de darm. Als krachtige natuurlijke ontstekingsremmer is kurkuma zeer interessant voor de behandeling van acute en chronische ontstekingen. Er zijn reeds positieve resultaten geconstateerd, met name bij patiënten die aan ontstekingsziekten van het spijsverteringsstelsel lijden (gastritis, colitis ulcerosa, ziekte van Crohn...).

Pijnlijke gewrichten. Er zijn verschillende studies waarin is aangetoond dat kurkuma eveneens verlichting kan brengen bij gewrichtspijn als gevolg van ontstekingen, en dan met name bij klachten als gevolg van artritis of artrose.

Weldaad voor de huid. Als we de allerlaatste onderzoeksresultaten mogen geloven, dan zou kurkuma eveneens een gunstige uitwerking hebben bij ontstekingsgerelateerde huidaandoeningen, zoals eczeem.

Hart- en vaatziekten. Sommige specialisten zijn overtuigd van de beschermende werking van kurkuma ten aanzien van ons hart. Vanwege de krachtige werking als antioxidant draagt de stof inderdaad bij aan de bescherming van het hart- en vaatstelsel, en helpt het ons lichaam zich te wapenen tegen vrije radicalen. Daarnaast heeft het een verlagend effect op de lipidenbalans, waardoor opeenhoping van vetten in de bloedvaten voorkomen wordt. Zo zou kurkuma een aantal complicaties bij hart- en vaatziekten voor kunnen zijn.

Kanker. Kurkuma is eveneens voorgesteld als een veelbelovende werkstof voor de preventie en de behandeling van bepaalde kankersoorten. Hoewel deze hypothese nog bevestigd dient te worden middels grootschalige klinische onderzoeken, wijzen de actuele wetenschappelijke gegevens erop dat curcumine de ontwikkeling van bepaalde kankercellen kan bestrijden. Het zou met name effectief kunnen zijn bij de bestrijding van darmkanker, borstkanker, longkanker, prostaatkanker en maagkanker. Ook epidemiologische resultaten lijken deze hypothese te ondersteunen: in Aziatische landen, waar veel kurkuma gegeten wordt, komt kanker minder vaak voor dan in westerse landen.

Hoe kunnen we kurkuma eten?

U kunt kurkuma op twee manieren eten: als poeder of als extract dat een gestandaardiseerde hoeveelheid curcuminoïden bevat. Het poeder kan worden gebruikt bij het bereiden van maaltijden, maar het heeft een groot nadeel: de wisselende kwaliteit. Niet alle kurkumapoeder is even waardevol en de samenstelling van de poeders is wisselend. Een gestandaardiseerd extract daarentegen heeft per definitie over een stabiele samenstelling. Het is zodanig ontwikkeld dat het een optimale hoeveelheid aan werkstoffen bevat. Anders gezegd: u profiteert maximaal van de gunstige effecten van kurkuma. Voor een optimale werking bestaan er vandaag de dag gestandaardiseerde extracten van Curcuma longa die 95% curcuminoïden bevatten. Het zijn met name deze extracten die gebruikt worden in de voedingssupplementen die SuperSmart u voorstelt, zoals het supplement Natural Curcuma.

Hoe gebruiken we een supplement van kurkuma?

Over het algemeen raden specialisten aan om een supplement met kurkuma in te nemen tijdens de maaltijd. De aanbevolen dosis hangt samen met verschillende parameters. Zo is het curcuminegehalte in supplement van belang, maar dient u ook te kijken naar uw persoonlijke behoefte. Weet u niet zeker wat voor u de juiste dosis is, raadpleeg dan uw behandelaar. Hij of zij kan u adviseren bij uw keuze voor bepaalde voedingssupplementen. Wist u overigens dat supplementen met kurkuma eventueel gecombineerd kunnen worden met andere supplementen? Kijk bijvoorbeeld eens naar onze combinatiepack voor gewrichtscomfort met de producten Flexi Smart en Super Curcuma.

Zijn er contra-indicaties?

In de aanbevolen dosering kan kurkuma door de meeste mensen zonder gevaar worden gebruikt. Er zijn maar weinig contra-indicaties. Gezien het effect van kurkuma op de lever is er echter een contra-indicatie voor mensen die last hebben van galstenen. Ook voor mensen die lijden aan een leveraandoening geldt dat zij voor gebruik een arts dienen te raadplegen. Uit voorzorg wordt het gebruik van een kurkumasupplement eveneens afgeraden voor jonge kinderen, zwangere vrouwen en zogende vrouwen.