Voedingssupplement met Panax notoginseng: gezondheid van hart en bloedvaten

De Panax notoginseng is een variant van de beroemde ginseng die wordt beschouwd als bron van 'vitale energie' die het bloed sterker maakt en het volume ervan vergroot. Notoginseng onderscheidt zich van de klassieke ginseng, maar heeft ook veel met oorspronkelijke variant gemeen. De beroemde eigenschappen van beide varianten hebben geleid tot een aanbod van bijzonder geavanceerde voedingssupplementen.

De bekende ginsengwortel van de traditionele geneeskunst

Notoginseng behoort tot de familie van de Araliacea en komt van oorsprong voor in de provincies Guangxi en Yunnan, waar het een van de belangrijkste planten is van de traditionele Chinese geneeskunst. Het wordt voornamelijk gebruikt voor maag- en levermeridianen.
Het wordt ingezet voor de behandeling van problemen met de bloedsomloop, voor bloedingen (inwendige of uitwendige), voor hematomen en voor problemen met de bloedstolling (verbetering van de bloedstroom). We vinden het dan ook vaak in de eerstehulpsetjes voor de verzorging van wonden en kwetsuren: wanneer men het als papje aanbrengt op een aangedane plek, dan kan het de pijn verminderen en het bloeden stoppen.
Ten slotte is het eveneens een van de ingrediënten van Zheng Gu Shui, een befaamd preparaat van de Chinese geneesmiddelenlijst. Het wordt gebruikt voor het verbeteren van de doorbloeding en het geeft het energieniveau een boost. Bovendien vermindert het ontstekingen en pijn, versnelt het de genezing en littekenvorming en helpt het bij het herstel van beschadigde weefsels.

Een samenstelling die rijk is aan notoginsenosides en ginsenosides

De gunstige werkingen van notoginseng zijn gebaseerd op gebruikerservaringen uit het verleden. Men noemt dit 'empirisch bewijs'. Vandaag de dag is men echter in staat een wetenschappelijke verklaring te geven voor de effecten. De effecten zijn te danken aan de grote hoeveelheid vetzuren, in de vorm van trilinoleine, maar vooral ook aan het gehalte aan ginsenosides en notoginsenosides.

De ginsenosides en notoginsenosides zijn saponinen die alleen door de ginsengfamilie worden aangemaakt. Er bestaan verschillende varianten: ginsenosides Rb1, Rg1, Rd, Re en Rb2. Nog niet alle mysteries van de ginseng zijn ontrafeld, maar men denkt dat ginsenosides op twee manieren inwerken op het lichaam: ze zijn in staat de eigenschappen van celmembranen aan te passen, en zijn mogelijk in staat zich vast te zetten op de receptoren van steroïde hormonen. Hoe het ook zij, de onderzoekers hebben reeds bewezen dat de stoffen uit ginseng een effect hebben op het hart- en vaatstelsel en het zenuwstelsel (vooral als het gaat om het bestrijden van de cognitieve achteruitgang). Ook op het immuunsysteem heeft het een positief effect. De afgelopen jaren werden ook andere eigenschappen genoemd, zoals een antiproliferatieve werking, een beschermende werking voor het zenuwstelsel en een krachtige werking als antioxidant.

Wanneer kiest u voor een ginsengkuur?

De gunstige effecten van notoginseng zijn talrijk, maar er zijn er een paar die extra aandacht verdienen. In de volgende situaties kan het zeer interessant zijn om notoginseng te gebruiken:

• bij hart- en vaatziekten, doorbloedingsproblemen met stuwing, oftewel een opeenhoping van bloed doordat de doorbloeding gehinderd wordt (bijvoorbeeld bij trombose of bij een mechanisch probleem waardoor het bloed niet meer goed omhoog gaat in de aderen);
• aantasting van de kransslagaderen, eerdere infarcten of de nasleep hiervan;
• te hoog cholesterolgehalte en een te hoge bloeddruk;
• netvliesontsteking of atrofie van de optische zenuwen;
• hartkloppingen, verstopping en pijn in de bronchiën;
• hemorragische stoornissen, evenals problemen in het maagdarmkanaal, aandoeningen in de longen, de neusholtes, de buikholte en de baarmoeder. Overigens kan het interessant zijn om notoginseng te combineren met andere planten, zoals gember, rehmannia en hokjespeul;
• verschillende trauma's, zowel vanwege het pijnstillende als het herstellende effect.

De afgelopen jaren heeft de moderne wetenschap eveneens andere effecten van notoginseng onderzocht, zoals de bestrijding van ischemie, en infarcten en het tegengaan van hypolemie (te laag bloedvolume). Deze opmerkelijke effecten hebben geleid tot een aantal studies en farmacologische testen op verschillende gebieden, waaronder:

• De bloedplaatjes. De ginsenoside 2A remt bijvoorbeeld de PAG (platelet agregation rate) bij personen met een hoge bloedruk.
• Hemostase. Een dubbelblinde placebogecontroleerde studie die uitgevoerd werd bij vier groepen ratten heeft de bloedingstijd en de stollingstijd gemeten nadat de dieren extracten hadden gekregen van ginsenosides en saponinen. Hieruit bleek dat de ratten die waren behandeld een kortere bloedingstijd hadden. Dit effect werd eveneens waargenomen wanneer het middel op het lichaam (aan de buitenkant) aangebracht werd.
• Het immuunsysteem. De polysachariden van notoginseng hebben een stimulerend effect op de T-lymfocyten, zo blijkt uit in vivo en in vitro onderzoeken. Andere experimenten hebben aangetoond dat notoginseng de aanmaak van antilichamen en interleukines bevordert. Dit heeft ertoe geleid dat wetenschappers het hebben toegepast tijdens de behandeling van auto-immuunziekten.
• Het zenuwstelsel en de hersenschors. Een onderzoek bij ratten heeft de positieve effecten onderstreept van saponinen uit notoginseng op pathologische schade aan de cholinerge neuronen bij de ziekte van Alzheimer. Ten opzichte van de controlegroep toonden de behandelde dieren een afname van neurologische schade na de behandeling met saponinen uit notoginseng.

Ook andere effecten werden aangetoond, met name de beschermende eigenschappen van notoginseng voor de lever in geval van het gebruik van ethanol (alcohol). De toediening van notoginseng verbetert het effect van bepaalde enzymen binnenin de cellen: de ALAT (alanine aminotransferase, voorheen Serum glutamaat pyruvaat transaminase of SGPT) en ASAT (aspartaat aminotransferase, voorheen serum glutamaat oxaalacetaat transaminase). De hoeveelheid van deze enzymen neemt toe wanneer er hepatocyten (levercellen) vernietigd worden, met name bij virale hepatitis, bij een alcoholvergiftiging, bij overgewicht en bij het ouder worden. Overigens remt het de lipidenperoxidatie in de lever bij muizen, een fenomeen dat door de vorming van vrije radicalen zorgt voor de weefselschade en weefselveroudering.
Ten slotte hebben wetenschappers ontdekt dat notoginseng werkt als analgeticum bij pijn en ontstekingen. Dit effect is zonder meer ook van invloed op de conclusies van een ander onderzoek, waarbij werd aangetoond dat de dagelijkse inname van 1350 mg notoginseng gedurende 30 dagen de inspanningsprestaties van 29 proefpersonen tussen de 20 en 35 jaar verbeterde.